Mù Cang Chải là một huyện vùng cao đặc biệt khó khăn của tỉnh Yên Bái, với 12 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm trên 96%, dân tộc Mông chiếm khoảng 90%; mỗi dân tộc mang bản sắc văn hóa khác nhau tạo thành một kho tàng văn hóa vô cùng phong phú, độc đáo và đa dạng. Vì vậy, việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc được xác định là giải pháp làm đa dạng các sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút du khách, góp phần tăng tỷ trọng giá trị dịch vụ du lịch trên địa bàn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Thực hiện quan điểm của Đảng “Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội; văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước”; Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh Yên Bái về “Xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển theo hướng xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”; Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ huyện về “Xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch - là điểm đến bản sắc, an toàn, thân thiện”; trong đó xác định chương trình trọng điểm “Chương trình Phát triển du lịch “Xanh, Bản sắc, An toàn, Thân thiện”; Chương trình bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch. Đây là quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện nhằm khai thác tốt các tiềm năng, phát huy lợi thế để thực hiện phát triển du lịch, chủ động, bền vững, phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh, xây dựng du lịch Mù Cang Chải theo hướng du lịch Xanh - là điểm đến Bản sắc, An toàn, Thân thiện.

Trong những năm qua, huyện Mù Cang Chải luôn xác định việc phát triển kinh tế - xã hội mà trọng tâm là phát triển ngành du lịch gắn với giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hoá dân tộc vừa là nhiệm vụ và vừa là giải pháp tạo sinh kế, giúp người dân có thu nhập ổn định, thoát nghèo bền vững với mục tiêu xuyên suốt đó là xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch - Là điểm đến “Bản sắc, an toàn, thân thiện”, phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn là huyện nghèo, đến năm 2030 không còn là huyện nghèo. Quá trình triển khai thực hiện đã đạt được những kết quả tích cực, đáng khích lệ. Hằng năm, Huyện ủy chỉ đạo tổ chức các lễ hội như: lễ hội khám phá Danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang, lễ “Mừng cơm mới”, hội thi “Giã bánh Giầy”, hội thi vẽ hoa văn bằng sáp ong, lễ hội “Hoa Tớ Dày”, Festival Khèn Mông, hội thi trình diễn trang phục dân tộc Mông, hội thi sáo Mông… góp phần bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc Mông gắn với quảng bá, giới thiệu hình ảnh miền đất và con người Mù Cang Chải, thu hút đông đảo người dân địa phương, du khách trong và ngoài nước tham gia. Đặc biệt lễ đón nhận di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia đối với Nghệ thuật trình diễn Khèn Mông, Nghệ thuật dùng sáp ong tạo hoa văn trên vải và Festival Khèn Mông năm 2023 - một sự kiện văn hóa dân tộc Mông lớn nhất từ trước đến nay đã để lại nhiều dấu ấn sâu sắc và sự quan tâm, hưởng ứng không chỉ của Nhân dân trong huyện mà cả đồng bào các dân tộc trong khu vực. Hết năm 2023, số lượt khách du lịch đến huyện đạt 365.000 lượt, tăng 114.700 lượt so với năm 2019, doanh thu từ du lịch năm 2023 đạt 355,875 tỷ đồng, tăng 270,875 tỷ đồng so với năm 2019. Hiện nay, huyện có 281 di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đã được kiểm kê; trong đó có 01 Di tích quốc gia đặc biệt Danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang; 01 di tích quốc gia nơi thành lập đội du kích Khau Phạ và 03 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; xây dựng và duy trì trên 1.250 hộ kinh doanh thương mại, dịch vụ, trong đó có 139 nhà nghỉ, homestay với sức chứa trên 3.000 khách/đêm; xây dựng 08 mô hình bản hạnh phúc; triển khai thực hiện “Bản, tổ dân phố hạnh phúc” tại 98/98 bản, tổ dân phố; xây dựng mô hình “Trường học du lịch” tại 10/37 đơn vị trường.

Lễ công bố Quyết định và trao Chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghệ thuật Khèn Mông, nghệ thuật dùng sáp ong tạo hoa văn trên vải của người Mông huyện Mù Cang Chải, huyện Trạm Tấu, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái và khai mạc Festival trình diễn khèn Mông, Lễ hội hoa Tớ dày năm 2023

Quan tâm đẩy mạnh chương trình liên kết, hợp tác phát triển vùng giữa huyện Mù Cang Chải, Văn Chấn, Trạm Tấu (tỉnh Yên Bái) với huyện Bắc Yên, Mường La (tỉnh Sơn La) và thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) trong lĩnh vực phát triển nông nghiệp, du lịch gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc; phối hợp với các cơ quan truyền thông của Trung ương và địa phương để tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa của đồng bào Mông Mù Cang Chải ra các tỉnh, thành phố trong nước và thế giới. Theo đó, Mù Cang Chải đã được nhiều kênh truyền hình, tạp chí du lịch nổi tiếng thế giới như: Kênh truyền hình CNBC của Mỹ bình chọn là điểm đến hấp dẫn nhất năm 2020; hay Tạp chí du lịch quốc tế Condes Nast Traveler bình chọn là điểm đến màu sắc nhất thế giới vào các năm 2019 và 2023; hay trang website về du lịch Big Seven Travel bình chọn là 1 trong 50 điểm đến đẹp nhất năm 2020 (xếp hạng 21); chuyên trang du lịch Wanderlust Storytellers Mù Cang Chải được xếp ở vị trí đầu tiên trong danh sách 25 điểm đến sở hữu vẻ đẹp siêu thực đáng kinh ngạc …mới đây nhất là Diễn đàn liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa thị xã Sa Pa, Lào Cai và huyện Mù Cang Chải, Yên Bái lần thứ nhất, năm 2024.

 Diễn đàn liên kết, hợp tác phát triển du lịch giữa thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) và huyện Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái) lần thứ nhất, năm 2024 với chủ đề “Cung đường kết nối di sản ruộng bậc thang”

Để tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả công tác phát triển du lịch trên địa bàn huyện Mù Cang Chải trong thời gian tới, góp phần thực hiện hoàn thành và hoàn thành vượt mức các nhiệm vụ chính trị hằng năm của địa phương; thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đã đề ra, trong thời gian tới, huyện Mù Cang Chải tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ, thực chất, hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, đề án, chương trình hành động chuyên đề của Huyện ủy, UBND huyện về giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trên địa bàn; xác định đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, phát huy vai trò, trách nhiệm, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội đối với việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, góp phần thực hiện giảm nghèo nhanh, bền vững.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về phát triển văn hóa, du lịch trên địa bàn huyện bằng nhiều hình thức đa dạng, thiết thực, hiệu quả. Tăng cường tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá trên nền tảng số, mạng xă hội về h́ình ảnh miền đất và con người Mù Cang Chải “Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”, xóa bỏ dần các phong tục, tập quán không còn phù hợp trong nhân dân, gây cản trở đến sự phát triển chung của huyện; gắn với thực hiện có hiệu quả phong trào cán bộ, đảng viên thi đua nêu gương thực hiện “4 có, 5 không, 3 sạch” trên địa bàn huyện.

Triển khai đồng bộ các chính sách của Trung ương, của tỉnh về hỗ trợ phát triển miền núi, chính sách về hỗ trợ phát triển du lịch; tiếp tục thực hiện mục tiêu phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng với các sản phẩm du lịch chất lượng, bản sắc, hấp dẫn có thương hiệu, gắn với bảo vệ môi trường tự nhiên; phát huy các giá trị văn hóa truyền thống trên địa bàn huyện theo hướng bản sắc riêng và các yếu tố tự nhiên, văn hóa, con người phục vụ phát triển du lịch; đa dạng hóa các sản phẩm du lịch có tiềm năng, lợi thế để thu hút các nhà đầu tư vào phát triển du lịch, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của Nhân dân.

Tiếp tục triển khai thực hiện thực chất, hiệu quả mô hình “Ngày cuối tuần cùng dân” trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tập trung hướng dẫn, triển khai thực hiện có hiệu quả mục tiêu xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch - là điểm đến “Bản sắc, an toàn, thân thiện”, phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn là huyện nghèo, đến năm 2030 không còn là huyện nghèo.

Chú trọng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, dịch vụ du lịch như nhà nghỉ homestay, nhà hàng và các điểm tham quan; đảm bảo các dịch vụ này phù hợp với văn hóa và môi trường địa phương, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến cảnh quan và đời sống của người dân. Khuyến khích và hỗ trợ người dân phát triển các sản phẩm du lịch như hàng thủ công mỹ nghệ, trang phục, nhạc cụ truyền thống, ẩm thực địa phương, các tour du lịch trải nghiệm văn hóa, chú trọng đến chất lượng và tính độc đáo của các sản phẩm, tạo sức hút đối với du khách.

Tăng cường quảng bá văn hóa dân tộc Mông thông qua các phương tiện truyền thông, sự kiện văn hóa và triển lãm du lịch. Đẩy mạnh các chiến dịch marketing để thu hút du khách trong và ngoài nước. Xây dựng các tour du lịch liên kết với các huyện và địa phương lân cận để tạo nên những hành trình trải nghiệm văn hóa phong phú và đa dạng, giúp cho người dân có nhu nhập ổn định, chính đáng từ chính những giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

Với những kết quả đạt được, đây là tiền đề quan trọng để Mù Cang Chải tiếp tục lan toả, chia sẻ thông tin tích cực, hình ảnh đẹp về miền đất và con người Yên Bái nói chung, huyện Mù Cang Chải nói riêng, góp phần xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch - Là điểm đến “bản sắc, an toàn, thân thiện”. Việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Mông không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo mà còn là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Việc phát triển dịch vụ du lịch dựa trên nền tảng văn hóa, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn giúp bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, tạo điều kiện cho cộng đồng dân tộc Mông ở Mù Cang Chải phát triển bền vững và hạnh phúc.

 Thu Thủy

 Ban Tuyên giáo Huyện ủy Mù Cang Chải