Các trò chơi dân gian của người Thái rất phong phú và đa dạng, được lưu truyền từ đời này qua đời khác, được diễn ra ở mọi lúc mọi nơi, nhất là trong các ngày lễ, Tết của bản. Vào mỗi dịp Tết đến, xuân về, trên khắp các bản làng người Thái ở huyện vùng cao Mù Cang Chải bà con lại tưng bừng, rộn ràng tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ và các trò chơi truyền thống, mang đến không khí vui tươi, sôi nổi trong những ngày đầu xuân.

Toàn cảnh tham gia các trò chơi truyền thống của người Thái

 Nhắc đến các trò chơi dân gian truyền thống được diễn ra trong các dịp tết, lễ hội ở huyện vùng cao Mù Cang Chải không thể thiếu như tung còn, tó má lẹ một trong những trò chơi dân gian đã có từ lâu đời, mang tính cộng đồng rất cao bởi bất kỳ người nào cũng có thể tham gia, không phân biệt giới tính, lứa tuổi.

 Để trò chơi tung còn hay và hấp dẫn người xem, Ban tổ chức trò chơi phải chuẩn bị cây nêu và một khoảng sân rộng. Quả còn được làm bằng vải, những mảnh vải vụn cắt thành hình ô vuông có cạnh khoảng 15-18 cm, gấp chéo 4 góc vào nhau, bên trong nhồi bằng hạt bông hay hạt thóc với ý nghĩa thóc nuôi sống con người, thể hiện cầu mong sự nảy nở sinh sôi. Dây còn cũng được khâu bằng vải, dài độ nửa sải tay, một đầu đính vào điểm tâm giao của hình vuông quả còn, bốn góc của còn được đính thêm các tua vải nhiều màu trông khá đẹp mắt, giúp quả còn định hướng khi được tung lên, tạo thành biểu tượng như hình con rồng bay, mang niềm tin gửi gắm đem lại sự phồn thịnh, hạnh phúc. Chị Lò Thị Quyển, Tổ 5, thị trấn Mù Cang Chải, huyện Mù Cang Chải tâm sự: “Cứ mỗi dịp tết đến xuân về chúng tôi lại được tham gia các trò chơi truyền thống của người Thái. Dịp này, mọi người đều chọn cho mình những bộ quần áo đẹp nhất để tham gia các trò chơi, giao lưu với nhau, qua các hoạt động vui chơi bản thân tôi mong muốn các thế hệ tiếp theo sẽ giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống của dân tộc mình”

Ngoài trò chơi tung còn các bà, các mẹ, các chị và nhiều bạn trẻ ở trong bản đều rất thích tham gia trò chơi tó má lẹ. Địa điểm chơi tó má lẹ rất đơn giản chỉ cần một bãi đất nhỏ bằng phẳng hay một khoảng sân nhà văn hóa. Trên khu vực chơi tó má lẹ đã xác định trước, người chơi sẽ tiến hành kẻ 3 vạch ngang song song với nhau. Cụ thể, vạch thứ nhất xuất phát được kẻ ở đầu sân là vị trí đứng ban đầu của người chơi. Vạch thứ hai được kẻ cách vạch đầu tiên khoảng 3m được xác định là vạch để người chơi đánh dấu điểm đánh. Vạch còn lại được kẻ cách vạch thứ hai khoảng 1m. Đây là một trong những trò chơi dân gian khá phổ biến và mang đậm bản sắc văn hóa của cộng đồng dân tộc Thái.  Chị Lò Thị Sơm - Tổ 5, Thị trấn Mù Cang Chải, huyện Mù Cang Chải chia sẻ. “ Những  trò chơi truyền thống này đã có từ lâu đời từ thế hệ này sang thế hệ khác. Do đó, mỗi khi Tết đến được tham gia các trò chơi dân gian của dân tộc bản thân tôi rất vui và phấn khởi. Đây là một trong những trò chơi rất ý nghĩa cần gìn giữ và phát huy vào mỗi dịp tết”

 Ngày nay, tung còn, tó má lẹ không chỉ đơn thuần là một trò chơi dân gian của đồng bào dân tộc Thái của huyện Mù Cang Chải nói riêng và người thái vùng Tây Bắc nói chung mà còn là một bộ môn thể thao thi đấu mỗi dịp lễ hội, tết đến xuân về. Đây là nhu cầu không thể thiếu trong đời sống tinh thần, đồng thời cũng trở thành một nét văn hoá độc đáo, một sắc màu riêng của đồng bào dân tộc Thái. Trò chơi tung còn và tó ma lẹ vừa có tính văn hóa vừa có tính thể thao, đồng thời rèn luyện sự tinh tế, khéo léo cho người chơi. Người chơi vừa được giao lưu, tỏ tình, kết duyên, vừa gắn bó, đoàn kết cộng đồng.  Ông Lương Văn Sanh - Bí thư chi bộ Tổ dân phố số 5, Thị trấn Mù Cang Chải, huyện Mù Cang Chải cho biết. “Hàng năm tết đến xuân về chúng tôi tổ chức các hoạt động vui chơi cho bà con nhân dân trong bản tham gia như các trò chơi ném còn, tó má lẹ, tọt yến, múa xoè, cho bà con vui chơi sau một năm lao động vất vả. Đồng thời các trò chơi sẽ là nguồn động viên khích lệ, tạo không khí vui tươi phấn khởi cho bà sau một năm lao động vất vả. Đồng thời cầu may mắn cho bà con dân bản đón một năm mới nhiều sức khỏe và thành công”