Pơ Mu là một trong những loại gỗ quý trong nhóm A2, mọc ở độ cao trên 1000m của hầu hết các cánh rừng trên địa bàn huyện Mù Cang Chải. Tuy nhiên do tác động của con người mà hiện nay số lượng cây còn không nhiều. Để bảo tồn và phát triển loại cây này nhiều năm qua huyện Mù Cang Chải đã tập trung chỉ đạo các xã vận động Nhân dân trên địa bàn tăng cường công tác bảo vệ nghiêm ngặt loại cây này và đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo bà con Nhân dân. Qua đó đã có nhiều địa phương bảo vệ và phát triển thành những đồi cây Pơ mu ngay tại các bản làng như bản Cáng Dông, xã Nậm Khắt.

Những cây Pơ Mu có tuổi thọ gần trăm tuổi.

Đồi cây Pơ mu ngay sau khu dân cư của bản Cáng Dông xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải, cả đồi có gần 70 cây, chưa kể cây con, đã được bao thế hệ bà con, Nhân dân của bản bảo vệ. Ông Giàng Sang Phàng - bản Cáng Dông xã Nậm Khắt đã ngoài 60 tuổi, nhưng chính ông cũng không biết tuổi của những cây to trên đồi Pơ Mu này, ông chỉ nhớ tuổi thơ ông và bạn bề cùng trang lứa đã gắng liền với những cây Pơ mu sừng sững trên và hiện nay số cây ngày càng nhiều hơn so với trước, đây cũng là niềm vui và vinh dự của ông nói riêng và bà con Nhân dân trong bản nói chung. "Bản thân tôi cũng không biết số cây trên đồi cây này đã bao tuổi vì từ lúc tôi 11, 12 tuổi đã có nhiều cây to hơn bắt đùi người lớn, dù chưa nhiều như hiện nay và giờ tôi đã ngoài 60 nên chắc số cây Pơ mu này có nhiều cây phải trên trăm tuổi hoặc hơn thế. Trong thời gian qua để bảo vệ số cây này bản chúng tôi không giao cho hộ gia đình hay cá nhân nào mà quy nó là của chung cho dân bản quản lý, cấm không cho ai chặt hay khai thác, ai vi phạm sẽ phạt nặng nên số cây luôn được bảo vệ và phát triển như hiện nay". Ông Giàng Sang Phàng - Bản Cáng Dông, xã Nậm Khắt huyện Mù Cang Chải chia sẻ.

Cấp ủy chính quyền cùng người dân kiểm tra đồi cây Pơ mu bản Cáng Dông.

Cũng theo ông Phàng với sự phát triển của xã hội hiện nay, cùng với đó là nhu cầu của con người ngày càng cao nhưng với quyết tâm gìn giữ cho thế hệ mai sau còn biết về loại cây gỗ quý này, bản luôn quan tâm đến việc phát quan, dọn dẹp và quản lý, cùng với đó những người cao tuổi như ông trong các buổi họp bản luôn chủ động tuyên truyền cho con cháu tham gia bảo vệ và gìn giữ, đây cũng là biện pháp bảo vệ cây pơ mu nói riêng và diện tích rừng của bản nói chung. "Tôi thấy hiện nay số lượng cây Pơ mu ở rừng đã rất ít nên sau này con cháu sẽ không biết về loại cây này, tôi chỉ mong người dân bản cũng như các cấp cùng chung sức rào lại để bảo vệ cây và thảm thực vật trong đồi cây này để tạo cảnh quan thu hút khách đến thăm quan, cũng như gìn giữ cho thế hệ sau biết về loại cây này". Ông Giàng Sang Phàng - Bản Cáng Dông, xã Nậm Khắt huyện Mù Cang Chải cho biết.

Địa phương cũng đã tạo cảnh quan cho du khách đến thăm quan.

Với lợi thế và là xã nằm ở độ cao trên 1000m so với mực nước biển trong những năm qua đội ngũ cán bộ xã cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền và huy động các lực lượng tham gia bảo vệ và phát triển cây Pơ mu cùng diện tích rừng. Đặc biệt là lực lượng đoàn viên thanh niên luôn bám sát vào các kế hoạch phát triển kinh tế gắn với phát triển rừng và bảo vệ diện tích rừng trên địa bàn, trong đó các cây pơ mu. Từ đó Ban Chấp hành đoàn xã thường xuyên chỉ đạo các cơ sở đoàn tập trung chỉ đạo đoàn viên thanh niên phối hợp với các tổ chức khác cũng như nhân dân làm tốt công tác bảo vệ cây pơ mu, trong đó có đồi cây của bản Cáng Dông. "Ban chấp hành đoàn xã phân công nhiệm vụ và năm 2024 có kịp bản chi tiết giao cho chi đoàn bản Cáng Dông thành lập tổ hợp tác để vận hành, tu sửa đường bảo vệ đồi Pơ mu. Đặc biệt trong năm 2023 đã làm các chòi, khèn, phát dọn đường lên đồi pơ mu để du khách đến thăm quan, năm 2024 chúng tôi tiếp tục bê tông hóa tuyến đường rộng 1m với chiều dài gần 1km lên đồi cây này để du khách thuận lợi đến thăm quan" Anh Sùng A Giàng - Bí thư đoàn xã Nậm Khắt huyện Mù Cang Chải cho biết.

Xã Nậm Khắt đã có nội duy để bảo vệ đồi cây Pơ Mu bản Cáng Dông.

Nậm Khắt là địa phương có vị trí địa lý tiếp giáp với các xã Cao Phạ, Púng Luông, Chế Tạo của huyện Mù Cang Chải và xã Ngọc Chiến của huyện Mường La tỉnh Sơn La. Đây cũng là địa phương có gần 8 nhìn ha diện tích rừng và là vùng đệm của khu bảo tồn loài và sinh cảnh của huyện Mù Cang Chải, địa phương lại được thiên nhiên ưu ái với khí hậu mát mẻ quanh năm, thuận lợi cho nhiều loại cây gỗ quý phát triển. Trong đó có cây pơ mu, hiện nay trên địa bàn xã có vài trăm cây pơ mu trưởng thành nằm giải rác ở hầu hết các bản, thậm chí có những hộ gia đình mang từ rừng về trồng ngay cạnh nhà hay trong vườn. Với lợi thế trên cũng như mong muốn các tầng lớp Nhân dân nâng cao hơn nữa việc bảo tồn, phát triển và gìn giữ loại cây này. Năm 2023, xã đã chỉ đạo các ngành tham gia phối hợp với bản Cáng Dông tập trung phát quan, tu sửa đường đi, lối lại cho đồi cây pơ mu của bản, vì hiện nay đây là khu tập trung nhiều cây nhất với gần 70 cây có đường kính trung bình từ 25 đến 50cm. Bên cạnh đó cùng với hương ước quy ước của thôn bản, xã cũng đã xây dựng nội quy để bảo vệ và phát triển khu vực đồi cây pơ mu này. "Qua thực tế xã xác định đây là điểm phát triển du lịch trong tương lai và đưa vào nghị quyết HĐND xã từ đó xây dựng kế hoạch vào từng thôn bản tổ chức họp thôn bản quán triệt đến người dân bảo vệ rừng nói chung và pơ mu nói riêng, từ đó xác định giữ rừng là nhiệm vụ quan trọng và giao cho các đồng chí cấp ủy vào từng thôn bản để tuyên truyền và vận động các bản gìn giữ làm sao có những đồi cây pơ mu như bản Cáng Dông". Ông Lý A Sấu - Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải cho biết thêm.

Những cây Pơ Mu thẳng đứng có đường kính từ 25 - 50cm.

Tin tưởng rằng với những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền xã Nậm Khắt và sự quyết tâm của bà con nhân dân bản Cáng Dông việc bảo vệ và phát triển rừng nhất là đối với các loại gỗ quý như pơ mu của xã Nậm Khắt nói chung và đồi cây pơ mu của bản nói riêng sẽ ngày càng phát triển, góp phần vào công tác bảo tồn và phát triển cây pơ mu nói riêng và diện tích rừng của xã nói chung trong thời gian tới. Hướng tới phát triển du lịch xanh trên địa bàn xã nói riêng và huyện Mù Cang Chải nói chung

A Lù